ST43

ST43

Lokomotywa ST43, znana również jako "Rumun" ze względu na kraj produkcji, jest jedną z najbardziej charakterystycznych lokomotyw spalinowych eksploatowanych przez Polskie Koleje Państwowe (PKP). Produkowana była w latach 1965-1978 przez rumuńskie zakłady Electroputere w mieście Krajowa. Lokomotywa ta odegrała kluczową rolę w modernizacji i rozwoju transportu kolejowego w Polsce, szczególnie w przewozach towarowych na trudnych odcinkach linii kolejowych.

Charakterystyka Techniczna

ST43 jest lokomotywą spalinowo-elektryczną, co oznacza, że silnik wysokoprężny napędza generator, który wytwarza prąd elektryczny do zasilania silników trakcyjnych. Podstawowe parametry techniczne tej lokomotywy są imponujące jak na czasy, w których była produkowana:

• Moc znamionowa: Lokomotywa ST43 dysponuje mocą około 1 800 KM (1 320 kW), co pozwalało jej na efektywne ciągnięcie ciężkich składów towarowych.
• Układ osi: Co-Co, czyli dwie trzyosiowe wózki. Taki układ osi zapewniał lepszą trakcję i rozkład masy, co było istotne na liniach o dużych nachyleniach.
• Masa: Lokomotywa waży około 115 ton, co w połączeniu z układem osi Co-Co dawało dobry uciąg.
• Prędkość maksymalna: 100 km/h, co było wystarczające do przewozów towarowych oraz niektórych pasażerskich.
• Silnik: Typ Sulzer 12LDA28, 12-cylindrowy silnik wysokoprężny, który cechował się dużą mocą, ale także znacznym zużyciem paliwa i oleju.

Konstrukcja i Wygląd

Lokomotywa ST43 posiada charakterystyczną, prostokątną bryłę z centralnie umieszczoną kabiną maszynisty. Kabina ta zapewniała dobrą widoczność w obu kierunkach, co było ważne przy manewrowaniu i prowadzeniu pociągów na trudnych trasach. Wyposażona była w dwa wysokie kominy oraz wloty powietrza po bokach, które odgrywały kluczową rolę w chłodzeniu silnika.

Lokomotywa była wyposażona w liczne urządzenia ułatwiające pracę maszynisty, w tym automatyczną regulację mocy silnika, co pozwalało na optymalne wykorzystanie dostępnej mocy w różnych warunkach eksploatacyjnych. Wnętrze kabiny, choć nie luksusowe, było stosunkowo wygodne i przystosowane do długotrwałej pracy.

Eksploatacja i Zastosowanie

Lokomotywy ST43 były wykorzystywane głównie do przewozów towarowych. Ich duża moc i solidna konstrukcja sprawiały, że były szczególnie użyteczne na liniach o dużych nachyleniach, gdzie wymagana była wysoka siła pociągowa. W Polsce lokomotywy te obsługiwały m.in. górskie linie na Dolnym Śląsku i w Sudetach, gdzie ich niezawodność była kluczowa.

Choć lokomotywy ST43 były chwalone za niezawodność i moc, miały także swoje wady. Krytykowano je za duże zużycie paliwa i oleju, co zwiększało koszty eksploatacji. Niemniej jednak, dzięki swojej solidnej budowie, wiele z nich przetrwało w eksploatacji przez dekady, nawet po wprowadzeniu bardziej nowoczesnych lokomotyw.

Modernizacja i Wycofywanie

W miarę wprowadzania nowszych lokomotyw, lokomotywy ST43 zaczęły być stopniowo wycofywane z eksploatacji. Część z nich została zmodernizowana lub przerobiona na inne typy lokomotyw, aby przedłużyć ich okres użytkowania. Modernizacje te obejmowały m.in. wymianę silników na bardziej efektywne jednostki oraz instalację nowoczesnych systemów sterowania.

Dziedzictwo

Lokomotywy ST43 pozostają ważnym elementem historii polskich kolei. Ich wkład w rozwój transportu kolejowego, zwłaszcza w przewozy towarowe, jest niezaprzeczalny. Niektóre egzemplarze zostały zachowane jako eksponaty muzealne, przypominając o złotej erze transportu kolejowego w Polsce.

W podsumowaniu, lokomotywa ST43, pomimo swoich wad, była kluczowym elementem infrastruktury kolejowej PRL-u. Jej solidna konstrukcja, moc oraz zdolność do pracy w trudnych warunkach uczyniły ją niezastąpioną w wielu aspektach transportu kolejowego.